Deze week ben ik bij de Baak. Heerlijk! In bijna al onze programma’s komt het onderdeel luisteren voor. En dat is echt een skill! Wie herkent het niet dat je wel eens afdwaalt wanneer je naar iemand luistert? Heel menselijk, alleen ben je dan niet met oprechte aandacht bij de ander. In deze blog neem ik je graag mee door de vier niveaus van luisteren van Stephen Covey. Misschien herken jij jezelf of een ander wel in een van deze niveaus. De gedachte van Covey achter dit model is dat je pas echt naar iemand luistert, als je ook de gevoelens en emoties van diegene probeert te begrijpen.
Niveau 1: Doen alsof je luistert (downloaden)
Je doet alsof je luistert, maar je zit met je gedachten ergens anders. Waar dit niveau van luisteren ook wel bekend om staat, is dat je luistert naar hetgeen je al kent, maar de rest negeert. Dit zorgt er voor dat je zoekend bent naar dingen die je al weet tijdens het gesprek en daardoor grote delen van het verhaal mist.
Niveau 2: Selectief luisteren
Je luistert wel naar het verhaal van de ander, maar je hoort alleen de dingen die jou zelf interesseren. Daar vraag je op door. Je bent dus vooral bezig met wat voor jou belangrijk is, en dus niet met de ander. Onbewust houd je rekening met jouw referentiekader. Wist je dat dit een veel voorkomend niveau is?
Niveau 3: Aandachtig luisteren
Wanneer je op niveau 3 van luisteren zit, ben je volledig bij het inhoudelijke verhaal van de ander. Je laat de ander uitpraten, je maakt non verbale signalen dat je de ander hoort en je hóórt de ander ook echt. Wellicht voel je er ook iets bij, bijvoorbeeld omdat het verhaal je raakt. Je benoemt dit echter niet.
Niveau 4: Empathisch luisteren
Dit is luisteren met hoofd en hart. Behalve dat je luistert naar wát iemand zegt, luister je nu ook naar hóe iemand zijn verhaal vertelt. Je verplaatst je in de gevoelswereld van de ander, vraagt daarop door en je geeft gevoelsreflecties. Door empathisch te luisteren doe je een hoge storting op de zogenaamde ‘emotionele bankrekening’, waardoor de ander bereid is om zich in jouw argumenten en gevoelens te verdiepen. Voorbeelden van empathisch luisteren: ‘Ik kan me voorstellen dat dat je energie geeft!” of “Je verhaal raakt me”.
Hoe goed luister jij…?